Ano ang “child support”?
Sa ilalim ng Family Code, ang support ay “lahat ng bagay na kailangang-kailangan para sa sustento, tirahan, damit, serbisyong medikal, edukasyon, at transportasyon,” at kailangang akma sa kakayahang pinansyal ng pamilya.

Sino ang may obligasyon?
Parehong ama at ina—kasal man o hindi—ang inuutusan ng Art. 195 ng Family Code na suportahan ang kanilang mga anak, maging sila’y lehitimo, ilehitimo o inampon. Kapag kapos ang isang magulang, puwedeng hatiin ng husgado ang obligasyon batay sa kakayahan ng bawat isa.

Magkano ang dapat ibigay?
Walang “standard table.” Tinitingnan ng hukuman ang needs ng bata at means ng magulang. Sa kasong Lim-Lua v. Lua, inatasan ng Korte Suprema ang tatay na magbigay ng malaking buwanang sustento dahil ito ay nakasanayan na ng mga bata.

Paano humingi ng sustento?

1. Barangay mediation – Subukang ayusin muna sa Lupon ng Barangay.

2. Demand letter – Sumulat ng pormal na kahilingan.

3. PAO o pribadong abogado – Kapag tumanggi pa rin, magsampa ng kaso sa Family Court at humingi ng support pendente lite para may sustento agad habang tumatakbo ang kaso. Sa Roxas v. CA, nakulong ang magulang na hindi sumunod sa utos ng hukuman.

Ano ang parusa kapag tumanggi ang magulang?
Bukod sa contempt of court, puwedeng sampahan ng RA 9262 (Violence Against Women and Their Children Act) ang isang magulang na “economically abuses” a child—kabilang na rito ang hindi pagbibigay ng obligadong sustento. May kaakibat itong multa at pagkakakulong.

Praktikal na tips para sa custodial parent

• Itago ang resibo ng gastusin (pagkain, tuition, gamot).

• Kunin ang kopya ng payslip o ITR ng obligadong magulang kung kaya.

• Gumamit ng bank transfer o GCash para may tracking ng bayad.

• Tandaan: puwedeng baguhin ng korte ang halagang ito kung tumaas ang pangangailangan o kita ng magulang.

Frequently Asked Questions:

• Hanggang kailan ang child support? – Karaniwang hanggang 18 anyos, pero puwedeng lumampas kung nag-aaral pa o may espesyal na pangangailangan ang bata.

• Puwede bang bawasan ang sustento kung nawalan ng trabaho? – Oo, maghahain lang ng motion to modify support at magpapatunay ng bagong income.

• Paano kung nasa abroad ang tatay? – Maaaring magpatulong sa DFA o mag-enforce ng desisyon sa ilalim ng Rule of Reciprocity; kakailanganin mo ang abogado sa Pilipinas at, kung kinakailangan, foreign counsel.

May tanong pa tungkol sa sustento o iba pang usaping pampamilya? Kausapin ang aming mga abogado sa LegalEasePH at alamin agad ang iyong legal options—walang hassle, online lang!